Ik dacht dat ik goed op weg was in de tuin, maar de regen van de afgelopen periode heeft aan dat idee resoluut een einde gemaakt. Alles, maar dan ook werkelijk alles knalt de grond uit. Paardenbloemen, veldzuring, kleine veldkers, hondsdraf, paardenstaarten… en gras, veel gras. Waar ooit een paadje was naar de composthoop staat nu een bed van hondsdraf in innige verstrengeling met lievevrouwebedstro, wolfsmelk en gras.

De voorjaarsopruiming is daarmee verworden tot onkruid ruimen en hier en daar nog voorzichtig de oude bloemstengels tussen de dikke pollen nieuw blad uit peuteren. Enig voordeel is, het ziet er wel lekker vol en groen uit. En toch stilletjes aan is er ook al wel wat kleur te zien. Zo is er de Judaspenning, als één van de eersten in bloei toont hij al enkele weken zijn paarse bloemen. De paasbloem vergezelt hem sinds kort en ook de donkere geranium phaeum ‘Mourning Widow’ doet een duit in het zakje.

Dit jaar is ook voor het eerst het Longkruid in bloei te zien. Vorig jaar kreeg ik hem via een plantenruil. Ik weet niet precies welke variëteit het is, maar het gevlekte blad en de verkleurende bloempjes zijn een welkome aanwinst voor in de schaduw.

Op een steenworp afstand, ook in de schaduw, staat een witte helmbloem (vermoedelijk Corydalis ochroleuca). Ik ben extra blij dat deze het goed naar z’n zin heeft, want vele variëteiten (vooral van Corydalis flexuosa) zijn hem al voorgegaan, maar zelden werd het een succes. Sinds vorig jaar heb ik wel nog een blauw bloeiende Corydalis elata die het goed lijkt te doen. Ik houd hem nauwlettend in het oog.

Ik moet eerlijk bekennen, tijdens het onkruid trekken zakt me af en toe wel de moed in de schoenen. Met een volle kruiwagen op weg naar de composthoop wordt ik danig afgeleid door het onkruid elders in de tuin. Ik moet me inhouden om niet overal tegelijk bezig te zijn. Maar als ik dan toch na een uur zwaar ploeteren met de spitvork even omhoog kijk en de bloesem van de kriekenboom straalt me tegenmoet tegen een strak blauwe hemel, dan denk ik “het komt wel goed”.

Net op tijd was ik er bij. Een paar dagen later en de veldzuring was in zaad geschoten. Hij had m’n hele tijmveld overmeesterd, dus daar moest toch even een stokje voor gestoken worden. Voor de kleine veldkers was ik wel te laat. Bij de minste aanraking springt het zaad welig in de rondte. Daar zullen we later de gevolgen wel weer van zien. Maar voorlopig kijk ik tevreden rond, in een tuin die, met veel groenen en grijzen, nu op z’n mooist is, al ga ik dit later in het seizoen vast nog eens zeggen.

Over zaad gesproken: ik heb onlangs in m’n nieuwste boek (en tevens eerste aanwinst van Piet Oudolf en Noel Kingsbury) “Plannen en planten, een nieuw perspectief” (die binnenkort op de boekenlijst erbij komt), een goed stuk gelezen over de relatie tussen de levensduur van planten en hun drang tot uitzaaien. Blijkt dat er een verband is tussen die twee eigenschappen: planten met een lange levensduur, die ook jaren op dezelfde plaats blijven staan, hebben minder vaak de neiging tot sterk uitzaaien. Ergens heeft dat natuurlijk ook een logica, een kortlevende plant zal z’n voortbestaan willen garanderen door te zorgen voor veel nakomelingen. Ineens begrijp je waarom een gras als Melica ciliata zijn zaad zo kwistig in het rond strooit, terwijl onze stille held Sesleria nitida al sinds jaar en dag onverstoorbaar op dezelfde plaats staat zonder ook maar één enkele nakomeling. Al zijn er natuurlijk altijd uitzonderingen op de regel.

Akelei houdt zich in ieder geval netjes aan de spelregels. Hij is niet heel standvastig, maar wel een echt zaaiwonder. Terwijl ik vooral lyrisch wordt over alle variaties in groenen en grijzen, ziet iedereen natuurlijk de akeleien. En laten we wel wezen: je kunt er niet naast kijken. Ze zijn ook gewoon fantastisch. Je begint met 2 of 3 soorten en je eindigt met een gigantische kruisbestuiving.

Maar toch nog even terug naar de groenen en de grijzen, ik blijf het een mooie combinatie vinden. De salomonszegel lijkt het in zijn blad allemaal te combineren. Afhankelijk van hoe het licht erop valt kleurt het groen of grijs. En dan die rij witte klokjes die eronder bungelen. Je kunt zelfs niet benoemen of dit nu een horizontaal accent toevoegt of juist een rij verticale accentjes. De aartjes van Persicaria bistorta ‘Superba’ maken het helemaal af. Intussen knijpen we onze ogen even dicht bij de paardenstaarten, want ja… die staan er ook tussen. Aan welke spelregel die zich houden heb ik nog niet helemaal vast. Waarschijnlijk gewoon ‘Survival of the Fittest’.

Het is stil geweest op Zomerstraat, maar de stilte is maar schijn. Intussen is er hard gewerkt in de tuin. En zo in mei als alles de grond uitschiet wordt het werk beloond. De kriek staat weer op z’n hoogtepunt, het paars van de Judaspenning, geblokte kievitseitjes en paasbloem is er weer, aangevuld met het eerste donkerpaars/ aubergine van de ‘Mourning Widow’ geranium, waarvan ik mij niet kan herinneren dat die er vorig jaar ook al zo vroeg bij was.

Verder is het vooral groen, wit en grijs dat de overhand heeft. Wit van de vele pluimpjes van het Hazestaartje dat het kiezelveld overmeesterd heeft en wit van de pluimpjes van het blauwgras Sesleria nitida. Die is er ieder jaar als één van de eerste siergrassen bij. Toen ik onlangs de dorre halmen van vorig jaar eruit viste overviel hij me plots met zijn ongekunstelde schoonheid. Het is echt een stille held. Jaren geleden is het één van de eerste siergrassen die ik ooit geplant heb. En sindsdien doet hij onverschrokken zijn ding, geen open vallende pollen of afstervende kernen: gewoon een lekker gras zonder gedoe.

Het moestuinseizoen is ook alweer geopend. Sjalot en knoflook staan al sinds februari in de grond. Knoflook had ook in het najaar gekund, maar ik was gewoon simpelweg te laat. In de bak ernaast staan peulen, een nieuwigheid voor mij, dus ik ben benieuwd of dat wat wordt. Ik had een deel van de peulen binnen voorgezaaid en een maand of wat geleden naar buiten verhuist. En eigenlijk is me dat goed bevallen, de buiten gezaaide peulen komen maar traag op gang terwijl de andere al flink de hoogte in gaan. Verder staan “the usual suspects” bietjes, warmoes en spinazie er weer. Met over een paar weekjes courgette, komkommer, bonen en radijs erbij zijn de bakken alweer vol.

De meeste gaten die tijdens de voorjaars opruiming waren gevallen zijn ook alweer opgevuld, met dank aan Joos. Zo zijn daar onder andere de schildpad-bloem, guldenroede, duizendknoop, anemoon, bergamotplant, elfenbloem, longkruid, mansoor en deze prachtige helmbloem hier rechtsboven bijgekomen. Heel fijn zo’n plantenruil: het ene tuintje uit – het ander tuintje in. Binnenkort staat er weer één gepland, want zo gaat dat in mei als alles de grond uitschiet: dan zijn er opeens heel veel plantjes bijgekomen.